Şifreleme varlık suç davaları hukuki nitelendirme tartışmalarına yol açtı

Son zamanlarda, milyonlarca şifreleme para birimini içeren bir hırsızlık olayı Şanghay'da dikkat çekti. Bu olay, sadece şifreleme varlıkları alanındaki karmaşıklığı ve riskleri ortaya çıkarmakla kalmadı, aynı zamanda ülkemizin şifreleme varlıkları hukuki nitelendirmesi konusundaki farklılıkları da gözler önüne serdi.

2023 Mayısında, Şanghay sakini Ou, cüzdanında değerinin milyonlarca şifreleme parası olduğunu fark etti ve bunların aniden "buharlaştığını" gördü. Yapılan araştırmalar sonucunda, Ou bir ay önce birinin tüm şifreleme parasını transfer ettiğini öğrendi. Teknik analiz yoluyla, Ou'nun kullandığı cüzdanda otomatik olarak özel anahtarları elde eden bir "arka kapı" programının bulunduğunu keşfetti.

2023 Ağustos'unda, O bir suç duyurusunda bulunarak polis teşkilatına başvurdu ve başarıyla bir dava açıldı. Ardından, suçlu şüphelileri Liu, Zhang1 ve Dong2 sırayla teslim oldular. Bu üç kişi, bir platformun kıdemli ön uç geliştiricileri olup cüzdanın geliştirilmesinden sorumluydular. Cüzdanın içine "arka kapı" programı yerleştirdiklerini ve kullanıcıların özel anahtarları ve kurtarma kelimeleri gibi verileri yasa dışı olarak elde ettiklerini kabul ettiler.

Ancak, dava sürecinde bir dönüm noktası yaşandı. Soruşturma sırasında, savcılar mağdurun şifreleme paralarını başka bir eski çalışan olan Zhang 2'nin aktardığını keşfetti. Zhang 2, 2021 Temmuz'unda istemci koduna kullanıcıların özel anahtarlarını ve kurtarma kelimelerini toplayan bir program yerleştirdi ve 2023 Nisan'ında Ou cüzdanındaki şifreleme paralarını transfer etti.

Sonunda, Şanghay Xu Hui Bölgesi Halk Mahkemesi, bilgisayar bilgi sisteminin verilerini yasadışı bir şekilde elde etme suçundan dört sanığın üç yıl hapis cezasına ve para cezasına çarptırılmasına karar verdi. Bunlardan Zhang 2, mağdura kısmi tazminat ödeyip uzlaşma sağladıktan sonra, üç yıl hapis cezası ve 50,000 Yuan para cezasına çarptırıldı.

Bu karar, hukuk camiasında tartışmalara yol açtı. Bazı görüşler, davanın görev suistimali suçu kapsamında mahkum edilmesinin, sanığın subjektif niyetini ve objektif davranışını daha doğru değerlendirebileceğini savunuyor. Görev suistimali suçunun ceza aralığı daha geniştir, en yüksek ceza müebbet hapis iken, bilgisayar bilgi sistemleri verilerini yasa dışı elde etme suçunun en yüksek cezası yedi yıldır.

Son yıllarda şifreleme varlıklarına ilişkin ceza kararlarının analizi, ülkemiz mahkemelerinin şifreleme varlıklarının nitelendirilmesi konusunda iki görüşe sahip olduğunu ortaya koymuştur: Bir görüş, şifreleme varlıklarının mal olmadığını düşünürken, diğer görüş ise şifreleme varlıklarının mülkiyet özelliğine sahip olduğunu savunmaktadır. Son yıllarda, ikinci görüş giderek ana akım haline gelmiş olup, çoğu içtihat şifreleme varlıklarının malvarlığı suçlarının nesnesi olabileceğini kabul etmiştir.

Bu dava, yargı pratiğinde şifreleme varlıklarının niteliğinin belirlenmesindeki tutarsızlıkları yansıtmaktadır. Blok zinciri teknolojisinin gelişimi ve şifreleme varlıkları pazarının olgunlaşmasıyla birlikte, hukuk camiası şifreleme varlıklarının hukuki niteliğini daha kesin bir şekilde tanımlamayı ve yargı pratiğine daha açık ve birleştirici bir rehberlik sağlamayı ummaktadır.