Phi tập trung lưu trữ của sự tiến hóa: từ mánh lới quảng cáo khái niệm đến thực tiễn ứng dụng
Lưu trữ từng là một trong những lĩnh vực nóng của blockchain, các dự án như Filecoin và Arweave từng thu hút rất nhiều sự chú ý. Tuy nhiên, khi tính khả dụng của lưu trữ dữ liệu lạnh bị nghi ngờ, triển vọng của lưu trữ phi tập trung cũng bị đặt dấu hỏi. Gần đây, sự xuất hiện của Walrus và Shelby đã mang đến những ý tưởng mới cho lĩnh vực này, đặc biệt là các giải pháp tối ưu cho lưu trữ dữ liệu nóng. Bài viết này sẽ bắt đầu từ lộ trình phát triển của bốn dự án Filecoin, Arweave, Walrus và Shelby, phân tích quá trình tiến hóa của lưu trữ phi tập trung và khám phá hướng phát triển tương lai của nó.
Filecoin: Bản chất khai thác dưới lớp lưu trữ
Filecoin là một trong những dự án blockchain sớm nhất, hướng phát triển của nó xoay quanh Phi tập trung. Dự án kết hợp lưu trữ với Phi tập trung, cố gắng giải quyết vấn đề niềm tin đối với các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ dữ liệu tập trung. Tuy nhiên, công nghệ nền tảng IPFS của Filecoin có khuyết điểm cố hữu là tốc độ truy cập chậm, khó đáp ứng nhu cầu lưu trữ dữ liệu nóng.
IPFS chủ yếu phù hợp với nội dung tĩnh ít thay đổi, chẳng hạn như video, hình ảnh và tài liệu "dữ liệu lạnh". Trong việc xử lý trang web động, trò chơi trực tuyến hoặc ứng dụng trí tuệ nhân tạo, giao thức P2P không có lợi thế rõ ràng so với CDN truyền thống. Mặc dù IPFS không phải là blockchain, nhưng thiết kế đồ thị có hướng không chu trình mà nó sử dụng rất phù hợp với nhiều chuỗi công khai và giao thức Web3, khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho khung nền tảng blockchain.
Mô hình kinh tế token của Filecoin bao gồm ba vai trò: người dùng, thợ mỏ lưu trữ và thợ mỏ truy xuất. Tuy nhiên, mô hình này có khả năng tồn tại khoảng trống cho hành vi xấu. Thợ mỏ lưu trữ có thể nhận phần thưởng bằng cách lấp đầy dữ liệu rác, trong khi đồng thuận chứng minh sao chép của Filecoin chỉ có thể đảm bảo rằng dữ liệu của người dùng không bị xóa, nhưng không thể ngăn chặn hành vi này.
Tổng thể, việc vận hành của Filecoin phần lớn phụ thuộc vào sự đầu tư liên tục của các thợ mỏ vào nền kinh tế token, chứ không phải dựa trên nhu cầu thực sự của người dùng cuối đối với lưu trữ phân tán. Mặc dù dự án vẫn đang tiếp tục phát triển, nhưng ở giai đoạn hiện tại, Filecoin phù hợp hơn với định nghĩa của một dự án lưu trữ "coin khai thác" hơn là "ứng dụng điều khiển".
Arweave: Con dao hai lưỡi của chủ nghĩa lâu dài
Mục tiêu thiết kế của Arweave là cung cấp khả năng lưu trữ dữ liệu vĩnh viễn. Khác với Filecoin, Arweave không cố gắng xây dựng một nền tảng tính toán phân tán, mà tập trung vào việc lưu trữ một lần và bảo tồn vĩnh viễn dữ liệu quan trọng. Chủ nghĩa dài hạn cực đoan này khiến Arweave có sự khác biệt lớn với Filecoin về cơ chế, mô hình khuyến khích và nhu cầu phần cứng.
Arweave lấy Bitcoin làm đối tượng học tập, cam kết tối ưu hóa mạng lưu trữ vĩnh viễn trong thời gian dài. Đội ngũ dự án kiên trì với triết lý dài hạn, ngay cả khi phản ứng của thị trường lạnh nhạt, họ vẫn tiếp tục lặp lại cấu trúc mạng. Sự kiên trì này đã khiến Arweave được ưa chuộng trong đợt tăng giá trước đó và cũng giúp nó có khả năng vượt qua nhiều chu kỳ thị trường. Tuy nhiên, giá trị tồn tại của lưu trữ vĩnh viễn vẫn cần thời gian để xác minh.
Từ phiên bản 1.5 đến phiên bản 2.9 gần đây, mạng chính Arweave đã nỗ lực giảm chi phí tham gia của thợ mỏ và nâng cao tính ổn định của mạng. Các bản nâng cấp chính bao gồm:
Phiên bản 1.7 giới thiệu thuật toán RandomX, hạn chế sức mạnh chuyên dụng, yêu cầu CPU tổng quát tham gia đào.
Phi tập trung phiên bản 2.0 áp dụng cơ chế SPoA, tối ưu hóa chứng minh dữ liệu và hiệu suất đồng bộ.
Phiên bản 2.4 ra mắt cơ chế SPoRA, đảm bảo thợ mỏ thực sự nắm giữ dữ liệu.
Phiên bản 2.6 giới thiệu chuỗi băm kiểm soát nhịp độ xuất khối, cân bằng lợi thế của thiết bị hiệu suất cao.
Phi tập trung 2.7-2.9 bản tiếp tục tối ưu hóa hợp tác khai thác, đa dạng lưu trữ và hiệu quả đóng gói.
Lộ trình nâng cấp của Arweave thể hiện chiến lược định hướng lưu trữ rõ ràng: đồng thời chống lại xu hướng tập trung sức mạnh tính toán, liên tục giảm bớt rào cản tham gia, đảm bảo khả năng vận hành lâu dài của giao thức.
Walrus: Nỗ lực mới trong lưu trữ dữ liệu nóng
Ý tưởng thiết kế của Walrus khác biệt rõ rệt với Filecoin và Arweave, xuất phát từ việc tối ưu hóa chi phí lưu trữ dữ liệu nóng. Walrus cho rằng chi phí lưu trữ của hai nền tảng trước là không hợp lý, do đó đã đưa ra công nghệ Redstuff tự phát triển để giảm thiểu độ dư thừa của nút.
Redstuff bắt nguồn từ mã Reed-Solomon ( RS ), là một giao thức nhẹ về dư thừa và phục hồi được thiết kế lại cho các tình huống Phi tập trung. So với mã sửa lỗi truyền thống, Redstuff đã thực hiện sự cân bằng thực tế về phân phối dữ liệu, xác minh lưu trữ và chi phí tính toán. Thiết kế cốt lõi của nó là chia nhỏ dữ liệu thành các lát chính và lát phụ, thông qua các chiến lược tạo và phân phối khác nhau để cân bằng khả năng phục hồi và tính ổn định của hệ thống.
Hướng ứng dụng chính của Walrus là phục vụ cho hệ thống lưu trữ nóng tài sản nội dung như NFT, nhấn mạnh khả năng gọi động, cập nhật thời gian thực và quản lý phiên bản. Dự án dựa vào hiệu suất cao của chuỗi công khai Sui để xây dựng mạng truy xuất dữ liệu tốc độ cao, giảm chi phí vận hành. Theo dữ liệu chính thức, chi phí lưu trữ của Walrus khoảng một phần năm so với dịch vụ đám mây truyền thống, mặc dù cao hơn Filecoin và Arweave, nhưng mục tiêu của nó là xây dựng hệ thống lưu trữ nóng Phi tập trung có thể sử dụng cho các tình huống kinh doanh thực tế.
Shelby: Mạng riêng giải phóng tiềm năng của ứng dụng Web3
Shelby cố gắng giải quyết vấn đề "hiệu suất đọc" mà các ứng dụng Web3 đang phải đối mặt từ gốc rễ. Dự án đã đưa ra hai đổi mới chính:
Cơ chế Đọc Đã Thanh Toán: Thông qua mô hình trả phí theo lượng đọc, liên kết trải nghiệm người dùng với thu nhập của các nút dịch vụ, khuyến khích các nút cung cấp dữ liệu trả về nhanh hơn và ổn định hơn.
Mạng quang chuyên dụng: xây dựng một xương sống truyền tải hiệu suất cao, độ tắc nghẽn thấp và cách ly vật lý cho việc đọc dữ liệu nóng Web3 ngay lập tức, giảm thiểu độ trễ giao tiếp giữa các nút, đảm bảo tính dự đoán và ổn định của băng thông truyền tải.
Ngoài ra, Shelby sử dụng Khung mã hiệu quả được xây dựng bằng Clay Codes, đạt được độ dư thừa lưu trữ thấp đến <2x, đồng thời duy trì độ bền và khả năng sử dụng cao. Điều này giúp Shelby có lợi thế về hiệu quả công nghệ và sức cạnh tranh chi phí.
Tóm tắt
Từ Filecoin đến Shelby, con đường phát triển của lưu trữ phi tập trung thể hiện sự chuyển biến từ "tồn tại tức là hợp lý" đến "sử dụng tức là công bằng". Các dự án sớm hơn tập trung nhiều hơn vào việc xác minh khái niệm và khuyến khích kinh tế, trong khi các dự án gần đây bắt đầu chú trọng vào các tình huống ứng dụng thực tế và tối ưu hóa hiệu suất. Sự xuất hiện của Shelby đánh dấu việc lưu trữ phi tập trung bắt đầu nghiêm túc xem xét "tính khả dụng cấp độ Web2", mở ra một con đường khả thi cho ngành "không thỏa hiệp về hiệu suất".
Con đường phổ biến của lưu trữ phi tập trung cần chuyển từ độ nóng của khái niệm và sự đầu cơ token sang giai đoạn ứng dụng được "sử dụng, tích hợp, bền vững". Trong tương lai, những dự án có khả năng giải quyết hiệu quả các điểm đau của người dùng sẽ có cơ hội tái cấu trúc câu chuyện cơ sở hạ tầng. Sự chuyển đổi từ logic khai thác sang logic sử dụng có thể báo hiệu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới trong ngành lưu trữ phi tập trung.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
5 thích
Phần thưởng
5
5
Chia sẻ
Bình luận
0/400
HodlBeliever
· 20giờ trước
Đánh giá giá trị của lĩnh vực lưu trữ là thấp, đề xuất thực hiện cấu hình định giá thấp.
Phi tập trung lưu trữ tiến hóa: từ khái niệm thổi phồng đến ứng dụng thực tiễn
Phi tập trung lưu trữ của sự tiến hóa: từ mánh lới quảng cáo khái niệm đến thực tiễn ứng dụng
Lưu trữ từng là một trong những lĩnh vực nóng của blockchain, các dự án như Filecoin và Arweave từng thu hút rất nhiều sự chú ý. Tuy nhiên, khi tính khả dụng của lưu trữ dữ liệu lạnh bị nghi ngờ, triển vọng của lưu trữ phi tập trung cũng bị đặt dấu hỏi. Gần đây, sự xuất hiện của Walrus và Shelby đã mang đến những ý tưởng mới cho lĩnh vực này, đặc biệt là các giải pháp tối ưu cho lưu trữ dữ liệu nóng. Bài viết này sẽ bắt đầu từ lộ trình phát triển của bốn dự án Filecoin, Arweave, Walrus và Shelby, phân tích quá trình tiến hóa của lưu trữ phi tập trung và khám phá hướng phát triển tương lai của nó.
Filecoin: Bản chất khai thác dưới lớp lưu trữ
Filecoin là một trong những dự án blockchain sớm nhất, hướng phát triển của nó xoay quanh Phi tập trung. Dự án kết hợp lưu trữ với Phi tập trung, cố gắng giải quyết vấn đề niềm tin đối với các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ dữ liệu tập trung. Tuy nhiên, công nghệ nền tảng IPFS của Filecoin có khuyết điểm cố hữu là tốc độ truy cập chậm, khó đáp ứng nhu cầu lưu trữ dữ liệu nóng.
IPFS chủ yếu phù hợp với nội dung tĩnh ít thay đổi, chẳng hạn như video, hình ảnh và tài liệu "dữ liệu lạnh". Trong việc xử lý trang web động, trò chơi trực tuyến hoặc ứng dụng trí tuệ nhân tạo, giao thức P2P không có lợi thế rõ ràng so với CDN truyền thống. Mặc dù IPFS không phải là blockchain, nhưng thiết kế đồ thị có hướng không chu trình mà nó sử dụng rất phù hợp với nhiều chuỗi công khai và giao thức Web3, khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho khung nền tảng blockchain.
Mô hình kinh tế token của Filecoin bao gồm ba vai trò: người dùng, thợ mỏ lưu trữ và thợ mỏ truy xuất. Tuy nhiên, mô hình này có khả năng tồn tại khoảng trống cho hành vi xấu. Thợ mỏ lưu trữ có thể nhận phần thưởng bằng cách lấp đầy dữ liệu rác, trong khi đồng thuận chứng minh sao chép của Filecoin chỉ có thể đảm bảo rằng dữ liệu của người dùng không bị xóa, nhưng không thể ngăn chặn hành vi này.
Tổng thể, việc vận hành của Filecoin phần lớn phụ thuộc vào sự đầu tư liên tục của các thợ mỏ vào nền kinh tế token, chứ không phải dựa trên nhu cầu thực sự của người dùng cuối đối với lưu trữ phân tán. Mặc dù dự án vẫn đang tiếp tục phát triển, nhưng ở giai đoạn hiện tại, Filecoin phù hợp hơn với định nghĩa của một dự án lưu trữ "coin khai thác" hơn là "ứng dụng điều khiển".
Arweave: Con dao hai lưỡi của chủ nghĩa lâu dài
Mục tiêu thiết kế của Arweave là cung cấp khả năng lưu trữ dữ liệu vĩnh viễn. Khác với Filecoin, Arweave không cố gắng xây dựng một nền tảng tính toán phân tán, mà tập trung vào việc lưu trữ một lần và bảo tồn vĩnh viễn dữ liệu quan trọng. Chủ nghĩa dài hạn cực đoan này khiến Arweave có sự khác biệt lớn với Filecoin về cơ chế, mô hình khuyến khích và nhu cầu phần cứng.
Arweave lấy Bitcoin làm đối tượng học tập, cam kết tối ưu hóa mạng lưu trữ vĩnh viễn trong thời gian dài. Đội ngũ dự án kiên trì với triết lý dài hạn, ngay cả khi phản ứng của thị trường lạnh nhạt, họ vẫn tiếp tục lặp lại cấu trúc mạng. Sự kiên trì này đã khiến Arweave được ưa chuộng trong đợt tăng giá trước đó và cũng giúp nó có khả năng vượt qua nhiều chu kỳ thị trường. Tuy nhiên, giá trị tồn tại của lưu trữ vĩnh viễn vẫn cần thời gian để xác minh.
Từ phiên bản 1.5 đến phiên bản 2.9 gần đây, mạng chính Arweave đã nỗ lực giảm chi phí tham gia của thợ mỏ và nâng cao tính ổn định của mạng. Các bản nâng cấp chính bao gồm:
Lộ trình nâng cấp của Arweave thể hiện chiến lược định hướng lưu trữ rõ ràng: đồng thời chống lại xu hướng tập trung sức mạnh tính toán, liên tục giảm bớt rào cản tham gia, đảm bảo khả năng vận hành lâu dài của giao thức.
Walrus: Nỗ lực mới trong lưu trữ dữ liệu nóng
Ý tưởng thiết kế của Walrus khác biệt rõ rệt với Filecoin và Arweave, xuất phát từ việc tối ưu hóa chi phí lưu trữ dữ liệu nóng. Walrus cho rằng chi phí lưu trữ của hai nền tảng trước là không hợp lý, do đó đã đưa ra công nghệ Redstuff tự phát triển để giảm thiểu độ dư thừa của nút.
Redstuff bắt nguồn từ mã Reed-Solomon ( RS ), là một giao thức nhẹ về dư thừa và phục hồi được thiết kế lại cho các tình huống Phi tập trung. So với mã sửa lỗi truyền thống, Redstuff đã thực hiện sự cân bằng thực tế về phân phối dữ liệu, xác minh lưu trữ và chi phí tính toán. Thiết kế cốt lõi của nó là chia nhỏ dữ liệu thành các lát chính và lát phụ, thông qua các chiến lược tạo và phân phối khác nhau để cân bằng khả năng phục hồi và tính ổn định của hệ thống.
Hướng ứng dụng chính của Walrus là phục vụ cho hệ thống lưu trữ nóng tài sản nội dung như NFT, nhấn mạnh khả năng gọi động, cập nhật thời gian thực và quản lý phiên bản. Dự án dựa vào hiệu suất cao của chuỗi công khai Sui để xây dựng mạng truy xuất dữ liệu tốc độ cao, giảm chi phí vận hành. Theo dữ liệu chính thức, chi phí lưu trữ của Walrus khoảng một phần năm so với dịch vụ đám mây truyền thống, mặc dù cao hơn Filecoin và Arweave, nhưng mục tiêu của nó là xây dựng hệ thống lưu trữ nóng Phi tập trung có thể sử dụng cho các tình huống kinh doanh thực tế.
Shelby: Mạng riêng giải phóng tiềm năng của ứng dụng Web3
Shelby cố gắng giải quyết vấn đề "hiệu suất đọc" mà các ứng dụng Web3 đang phải đối mặt từ gốc rễ. Dự án đã đưa ra hai đổi mới chính:
Cơ chế Đọc Đã Thanh Toán: Thông qua mô hình trả phí theo lượng đọc, liên kết trải nghiệm người dùng với thu nhập của các nút dịch vụ, khuyến khích các nút cung cấp dữ liệu trả về nhanh hơn và ổn định hơn.
Mạng quang chuyên dụng: xây dựng một xương sống truyền tải hiệu suất cao, độ tắc nghẽn thấp và cách ly vật lý cho việc đọc dữ liệu nóng Web3 ngay lập tức, giảm thiểu độ trễ giao tiếp giữa các nút, đảm bảo tính dự đoán và ổn định của băng thông truyền tải.
Ngoài ra, Shelby sử dụng Khung mã hiệu quả được xây dựng bằng Clay Codes, đạt được độ dư thừa lưu trữ thấp đến <2x, đồng thời duy trì độ bền và khả năng sử dụng cao. Điều này giúp Shelby có lợi thế về hiệu quả công nghệ và sức cạnh tranh chi phí.
Tóm tắt
Từ Filecoin đến Shelby, con đường phát triển của lưu trữ phi tập trung thể hiện sự chuyển biến từ "tồn tại tức là hợp lý" đến "sử dụng tức là công bằng". Các dự án sớm hơn tập trung nhiều hơn vào việc xác minh khái niệm và khuyến khích kinh tế, trong khi các dự án gần đây bắt đầu chú trọng vào các tình huống ứng dụng thực tế và tối ưu hóa hiệu suất. Sự xuất hiện của Shelby đánh dấu việc lưu trữ phi tập trung bắt đầu nghiêm túc xem xét "tính khả dụng cấp độ Web2", mở ra một con đường khả thi cho ngành "không thỏa hiệp về hiệu suất".
Con đường phổ biến của lưu trữ phi tập trung cần chuyển từ độ nóng của khái niệm và sự đầu cơ token sang giai đoạn ứng dụng được "sử dụng, tích hợp, bền vững". Trong tương lai, những dự án có khả năng giải quyết hiệu quả các điểm đau của người dùng sẽ có cơ hội tái cấu trúc câu chuyện cơ sở hạ tầng. Sự chuyển đổi từ logic khai thác sang logic sử dụng có thể báo hiệu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới trong ngành lưu trữ phi tập trung.